İlk kez 1944 yılında Hollandalı bir hekim olan Kolff tarafından yapılmıştır. Özel bir membran ile hastanın kanının makineler aracılığı ile temizlenmesi işlemidir. Hemodiyaliz işleminin gerçekleşmesi için yeterli kan akımı sağlanmalı, bir membran ve hemodiyaliz makinesi sağlanmalıdır. Yeterli kan akımınının sağlanması için hastanın atar ve toplar damarı arasında bir pencere (arteriyovenöz fistül) yaratılmalı veya hastanın büyük bir toplar damarına geçici kateter konmalıdır.
Hemodiyaliz tedavisi hastanın böbrek yetmezliğinin şiddetine, yaptığı idrar miktarına bağlı olmak üzere haftada 2 – 3 kez 4 – 6 saat süre ile uygulanır. Yetersiz hemodiyaliz tedavisi hastada hasara ve ölümlere yol açabilir. Hemodiyaliz tedavisi genellikle hastanede veya bir hemodiyaliz ünitesinde uygulanır. Ancak uygun makine ve ekipmanla evde de uygulanabilir.
Türkiye’de yaklaşık 50 bin hemodiyaliz hastası vardır.
Hemodiyaliz, kanın vücudun dışında bir diyaliz makinesi ile filtrelendiği bir tedavidir. Hemodiyaliz sırasında bir damardan kan çekilir ve diyaliz makinesi adı verilen sentetik bir filtreden geçirilir. Bu diyaliz makinesinde kan vücuda dönmeden önce temizlenir, bu nedenle diyaliz makinesi “yapay böbrek” olarak da adlandırılır. Hemodiyaliz, genellikle bir diyaliz ünitesinde haftada üç kez en az dört saat boyunca yapılır. Klinik temelli bir diyaliz tedavisinin bir alternatifi ise evde tanıdık bir ortamda tedavi edilmektir. Farklı türlerde ev diyalizi, hastaların tedavilerini günlük rutinlerine uyarlamalarına izin verir. Bununla birlikte her tedavinin kendine göre zorlukları vardır.
Hemodiyalizin en iyisi olduğu durum
Modern diyaliz makineleri ile haftada üç kez en az dört saat süren hemodiyaliz oturumu genellikle ihtiyacınız olan şeydir. Bu süre boyunca hastalar diyaliz makinesine bağlı kalır. Sağlıklı böbreklerin hafta boyunca sürekli yaptığını diyaliz makinesinin haftanın on iki saatinde yapmaya çalıştığı göz önüne alındığında bu gerçekten dikkate değerdir. Doğru adımları atarak mümkün olduğunca sağlıklı bir yaşam sürdürmenize yardımcı olabiliriz.